10. Libertat Kristian X



10.4  Unifikashon di Eglesia i Estado 

 

1. Kiko tabata obrando kaba den iglesia den tempu di Pablo?
2 Tesalonisensenan 2:7 Pasobra e misterio di inikidat ta obrando kaba; solamente esun ku ta stroba awor lo sigui hasi asina te ora ku e wòrdu kitá for di kaminda.

 

2. Ki tipo di hende lo a lanta den iglesia, segun Pablo?
Echonan 20:29,30
29 Mi sa ku despues ku mi bai, lobo brabu lo drenta meimei di boso, ku lo no tin miserikòrdia di e tou;
30 i for di meimei di boso mes lo lanta hombeman ku ta papia kosnan pèrvèrso, pa desviá e disipelnan i hasi nan bai nan tras.

 

3. Kua eksperensha iglesia mester a pasa aden i kiko mester desaroya den iglesia prome di e binida di Kristo?
2 Tesalonisensenan 2:3 No laga ni un hende gaña boso di ningun manera, pasobra e dia ei lo no bin promé ku e kaimentu for di fe yega i e hòmber di piká keda manifestá, e yu di pèrdishon,

 

4. Unda nos por hanja e prueba palpabel di e kaimentu foi e berdat ku Dios a duna?
Dor di iglesia a permití i aseptá entrada di institutonan pagano.
Nota;
E Obisponan a multipliká kustumbernan religioso den e servisionan kristian dor di konsentí na e debilidatnan i prehuisionan di Hudiunan i paganonan pa hasi nan konbertimentu na iglesia kristian mas fasil. Ku e mesun meta aki nan tabata duna nòmbernan di e misterionan pagano na e institushonan di e evangelio i tabata dòrna espesialmente e sakramentunan ku tiuloelevá.
Nan tabata husa na e institutanan santu i tambe na boutismo deferente ekspreshonnan ku paganunan tabata husa den misterionan i por fin alkabo nan tabata dje lue ei ku na a introdusí algun husonan i seremonianan ku tabata eksistí den e misterionan famoso
Mosheim’s “Ecclesiastical History” (maclaine’s vertaling) eeuw 2, deel 2. kap4 par. 2-5

 

5. Kon tempran den historia e tendensia a bira publiko?
E imitashon aki a kuminsaden provnsianan parti oost di Roma, pero despues di e tempu di Adrian (emperador 117 – 138 n C) ku ta esun prome ku a introduci e misterionan bou di e Latinonan i nan a wòrdu asepta dor di e Kristiannan ku tabata biba parti West di Roma.
Idem, par. 5.

 

6. Ki tabatata marká e gran karakter di e Papado?
E union di Iglesia i Estado ku dominio di e poder spiritual riba e poder sivil pa alkansa su mes meta.

 

7. Ki ora e union di Iglesia i Estado a bin na vigor for di kual e Papado tin su origen?
Durante e reinado di Emperador Konstantino, 331-337 n. C.

 

8. Kiko tabata e karakter i trabou de hopi obisponan for di e tempu?
“Obisponan ku spiritu mundano, na luga di buska e bienestar di nan tao, nan tabata inkliná pa biaha i okupa nan mes ku kosnan di mundu.”
Neander’s History of the Christian Religion and Church (Torrey’s vertaling) Deel II, blz 16

 

9. Kiko e obisponan a disidi pa hasi?
Boluntariamente nan a hasi nan mes dependiente di emperador tokante nan disputanan i nan desishon pa hasi uso di estado pa logra nan metanan
Idem blz. 132
Nota: “E teoria theokratiko tabata un gobierno eherse pa Dios pamedio di iglesia en partikular dor di e obisponan di iglesia

10. Den ki aña ley di diadomingo di Konstantino a Sali?
Aña 312 n. C


11. Ki ora i dor di ken e Consilio di Nicea a wòrdu konvoká?
Dor di Emparador Konstantino, 325 n. C.

 

12. Riba outoridat di ken e dekretonan a wòrdu publkiá?
E dekretonan...... a wòrdu publiká ku outoridat di emperador Konstantino dor di e forma ei nan a haña nifikashon politiko.

 

13. Kiko tabata e punto klave, pa invoká e Konseho aki?
E kuestion di selebramentu di Pasku, ku a lanta den tempu di Anicetus i Polycarpus i despues den e tempu di Victor, pero ainda desishon no a kai. E tabata un di e motibunan prinsipal pa invoká e Konsilio di Nicea i tabata e punto prinsipal pa konsiderá despues ku problemanan ku e Arianonan.
Boyle’s Historical View of the Council of Nice blz. 23, uitgave 1836

 

14. Kon e asuntu aki por fin a wòrdu disidí?
Dia di pasku a wòrdu fiha riba e diadomingu imediatamente siguiendo luna yen, kual tabata mas serka di lente-equinox (kuminsamentu di primavera)

15. Kiko e Konsilio di Laodicea den 364 n.C a disidí?
Ku e Kristiannan mester warda diadomingo i si nan sigui soseg riba dia di sabat, nan lo wòrdu ekskluí for di Kristo.

16. Ki lei emperador a wòrdu dekretá den 368 n.C?
“En virtut di un lei den e aña 386 e kambionan anterior ku Konstantino a traha, a wòrdu implementá mas strikto; i engeneral tur sortu di transakshonnan sivil riba diadoming tabata striktamente prohibí.” Neander’s “Church History,” deel II, blz. 300.

 

17. Ki petishon, un reunion425 di obisponan den aña 401 n. C, a wòrdu entregá na Emperador?
Ku teatronan lo a wòrdu kambia di diadomingo Kristian e dianan di fiesta na otro dia di siman.” E lei aki, ku a wòrdu rogá, a wòrdu optené den aña 425 n.C. Idem

 

18. Ku ki meta e obisponan eklesiástiko a sigurá nan mes di e leinan dominikal?
“Pa dediká e dia na sirbishi di misa ku menos estorbo.” “ ku sirbishi di e kerientenan lo ta liber id estorbo.”
Idem, blz. 297, 301.

 

19. Kon e “sirbishi di e kerientenan tabata wòrdu strobá?
Maestronan di iglesia en berdat tabata forsa pa keha ku teatronan tabata haña mas bishita ku iglesia. Idem blz. 300.

 

20. Kiko Neander ta bisa tokante e optenementu di e leinan aki?
Di e manera aki iglesia ta haña sosten di estado pa logra su mes metanan. Idem blz. 301
Nota: Den e forma aki, i kisas mas ku kualkier otro manera, iglesia i estado a wòrdu unifiká. Di e forma aki iglesia a haña mandato riba e poder sivil ku despues ta usa esaki komo medio pa .proklamá persiguishon severo i amplio. Di e forma aki e iglesia nenga Kristo i poder di salbashon.

 

21. Ora iglesia te asina lue a haña sosten di estado, kiko mas a wòrdu eksigui?
Ku poder Sivil por wòrdu usá pa forsa hende pa sirbi Dios segun preskripshon di iglesia.

 

22. Kiko Augustinos, e tata di e iglesia i estado teoria, a siña ribe e punto aki?
“ Ken ta duda, si e ta mehor pa trese hende serka Dios dor di enseañsa òf dor di temor pa kastigu òf tristesa?
Sin embargo esun prome ku ke wòrdu guiá ku enseañsa ta mehor, no mester neglishá e otro....... Hopi mester, komo mal sirbidornan, mester wòrdu korigí dor di nan Mestro ku karbachi di sufrimentu temporal, pa por alkansá e estado mas haltu di desaroyo religioso.
Idem blz. 214, 215.

 

23. Kiko ta Neander su desishon tokante e teoria aki?
Asina, tabata dor di Augustinus, un teoria a wòrdu introdusí i formulá, kual, aunke uso tabata wòrdu hasi di dje, a wòrdu redusí dor di su spiritu filantropiko, pero toch tabatin e kuminsamentu di e systema di dominio spiritual, persiguishon i intoleransha i ku finalisá ku Kortenan di inkisishon.”
“E la hasi e pregunta: kiko ta hustisia?No riba e pregunta: kiko ta nesesario? Pero un teoria, ku ta pasa riba e distinshon aki, ta duna motibu di despotismo, ku ta usa un meta santu komo pretekto pa usa medidanan no santifiká.”
Idem blz. 217, 249, 250.